مهمترین نشانه های کمبود ویتامین C ممکن است شامل خستگی، کبودی آسان و برآمدگی پوست باشد. اگر شرایط پزشکی خاصی از جمله بی اشتهایی داشته باشید، ممکن است احتمال بیشتری برای ابتلا به این کمبود داشته باشید. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا با 15 مورد از علائم کمبود ویتامین سی آشنا شوید و منابع مهم مصرف این ویتامین مهم بدن را بشناسید.
اهمیت ویتامین سی برای بدن
ویتامین C یک ماده مغذی ضروری است که برای جلوگیری از کمبود آن باید به طور منظم مصرف شود.
در حالی که کمبود آن در کشورهای توسعه یافته به دلیل در دسترس بودن محصولات تازه و افزودن ویتامین C به برخی غذاها و مکمل ها نسبتاً نادر است، هنوز هم تقریباً 7٪ از بزرگسالان در ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می دهد.
شایع ترین عوامل خطر برای کمبود ویتامین C عبارتند از: رژیم غذایی نامناسب، اعتیاد به الکل، بی اشتهایی، بیماری روانی شدید، سیگار کشیدن و دیالیز
در حالی که علائم کمبود شدید ویتامین C ممکن است ماه ها طول بکشد، علائم ظریفی وجود دارد که باید مراقب آنها بود.
15 مورد از علائم کمبود ویتامین سی
1. پوست ناهموار
ویتامین C نقش کلیدی در تولید کلاژن ایفا می کند، پروتئینی که در بافت های همبند مانند پوست، مو، مفاصل، استخوان ها و رگ های خونی فراوان است.
هنگامی که سطح ویتامین C پایین باشد، یک بیماری پوستی به نام کراتوز پیلاریس می تواند ایجاد شود.
در این وضعیت، به دلیل تجمع پروتئین کراتین در داخل منافذ، “پوست مرغ” ناهموار در پشت بازوها، ران ها یا باسن ایجاد می شود.
کراتوز پیلاریس ناشی از کمبود ویتامین C معمولاً پس از سه تا پنج ماه مصرف ناکافی ظاهر می شود و با مصرف مکمل برطرف می شود.
با این حال، بسیاری از علل بالقوه دیگر برای کراتوز پیلاریس وجود دارد، بنابراین وجود آن به تنهایی برای تشخیص کمبود کافی نیست.
بیشتر بدانید: نخ جوانسازی صورت
2. موهای بدن خمیده
کمبود ویتامین C همچنین می تواند باعث رشد مو به شکل خمیده یا پیچ خورده به دلیل نقص هایی که در ساختار پروتئینی مو در هنگام رشد ایجاد می شود.
موهای چوب پنبهای شکل یکی از نشانههای بارز کمبود ویتامین C است، اما ممکن است آشکار نباشد، زیرا این موهای آسیبدیده احتمال شکستن یا ریزش دارند.
ناهنجاری های مو اغلب در عرض یک ماه پس از درمان با مقادیر کافی ویتامین برطرف می شود.
3. فولیکول های مو قرمز روشن
فولیکول های مو در سطح پوست حاوی رگ های خونی بسیار ریز هستند که خون و مواد مغذی را به آن ناحیه می رسانند.
هنگامی که بدن دچار کمبود ویتامین C می شود، این رگ های خونی کوچک شکننده می شوند و به راحتی می شکنند و باعث ایجاد لکه های کوچک و قرمز روشن در اطراف فولیکول های مو می شوند.
این به عنوان خونریزی اطراف فولیکولی و یک نشانه کاملاً مستند از کمبود شدید ویتامین C شناخته می شود.
مصرف مکمل های ویتامین C به طور معمول این علامت را در عرض دو هفته برطرف می کند.
4. ناخن های قاشقی با لکه ها یا خطوط قرمز
ناخن های قاشقی شکل مقعر و اغلب نازک و شکننده هستند، از علائم کمبود ویتامین سی است.
لازم به ذکر است این مورد بیشتر با کم خونی و فقر آهن مرتبط هستند، اما با کمبود ویتامین C نیز مرتبط هستند.
لکههای قرمز یا خطوط عمودی در بستر ناخن، که بهعنوان خونریزی شکافی شناخته میشوند، ممکن است در هنگام کمبود ویتامین C به دلیل رگهای خونی ضعیف که به راحتی پاره میشوند، ظاهر شوند.
5. پوست خشک و آسیب دیده
پوست سالم به خصوص در اپیدرم یا لایه بیرونی پوست، حاوی مقادیر زیادی ویتامین C است.
ویتامین C با محافظت از پوست در برابر آسیب اکسیداتیو ناشی از نور خورشید و قرار گرفتن در معرض آلایندههایی مانند دود سیگار یا ازن، پوست را سالم نگه میدارد.
همچنین باعث تولید کلاژن می شود که پوست را صاف و جوان نگه می دارد.
مصرف زیاد ویتامین C با کیفیت بهتر پوست همراه است، در حالی که دریافت کمتر از 10 درصد ویتامین سی افزایش خطر ابتلا به پوست خشک و چروکیده را برای شما ایجاد می کند.
در حالی که پوست خشک و آسیب دیده می تواند با کمبود ویتامین C مرتبط باشد، می تواند توسط بسیاری از عوامل دیگر نیز ایجاد شود، بنابراین این علامت به تنهایی جزء علائم کمبود ویتامین سی نیست.
6. کبودی آسان
کبودی زمانی رخ می دهد که رگ های خونی زیر پوست پاره می شوند و باعث نشت خون به نواحی اطراف می شود. بنابراین از جمله علائم کمبود ویتامین سی کبودی آسان است زیرا تولید ضعیف کلاژن باعث ضعیف شدن عروق خونی می شود.
7. زخم ها به آرامی بهبود می یابند
از آنجایی که کمبود ویتامین C سرعت تشکیل کلاژن را کاهش می دهد، باعث می شود زخم ها کندتر بهبود پیدا کنند.
تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به زخمهای مزمن و غیردرمانی پا نسبت به افرادی که زخمهای مزمن پا ندارند، بهطور قابلتوجهی بیشتر در معرض علائم کمبود ویتامین سی هستند.
در موارد شدید کمبود ویتامین C، زخم های قدیمی حتی ممکن است دوباره باز شوند و خطر عفونت را افزایش دهند.
بیشتر بدانید: درمان میگرن چشمی
8. مفاصل دردناک و متورم
از آنجایی که مفاصل حاوی مقدار زیادی بافت همبند غنی از کلاژن هستند، ممکن است تحت تأثیر کمبود ویتامین C قرار بگیرند.
موارد زیادی از درد مفاصل مرتبط با کمبود ویتامین C گزارش شده است که اغلب آنقدر شدید است که باعث لنگیدن یا مشکل در راه رفتن می شود. خونریزی در مفاصل نیز می تواند در افرادی که کمبود ویتامین C دارند رخ دهد و باعث تورم و درد اضافی شود.
9. استخوان های ضعیف
کمبود ویتامین C نیز می تواند بر سلامت استخوان ها تأثیر بگذارد. در واقع، مصرف کم با افزایش خطر شکستگی و پوکی استخوان مرتبط است.
تحقیقات نشان داده است که ویتامین C نقش مهمی در تشکیل استخوان ایفا می کند، بنابراین علائم کمبود ویتامین سی می تواند سرعت از دست دادن استخوان را افزایش دهد.
10. خونریزی لثه و از دست دادن دندان
لثه های قرمز، متورم و دارای خونریزی یکی دیگر از علائم رایج کمبود ویتامین C است.
بدون ویتامین C کافی، بافت لثه ضعیف و ملتهب میشود و رگهای خونی راحتتر خونریزی میکنند.
در مراحل پیشرفته کمبود ویتامین C، لثه ها حتی ممکن است بنفش و پوسیده به نظر برسند.
11. ایمنی ضعیف
مطالعات نشان میدهد که ویتامین C در انواع مختلف سلولهای ایمنی تجمع مییابد تا به آنها در مبارزه با عفونت و از بین بردن پاتوژنهای بیماریزا کمک کند.
علائم کمبود ویتامین سی با ایمنی ضعیف و خطر بالاتر عفونت، از جمله بیماری های جدی مانند ذات الریه مرتبط است.
در واقع، بسیاری از افراد مبتلا به اسکوربوت، بیماری ناشی از کمبود ویتامین C، در نهایت بر اثر عفونت به دلیل عملکرد ضعیف سیستم ایمنی خود می میرند.
12. کم خونی فقر آهن مداوم
ویتامین C و کم خونی فقر آهن اغلب با هم بروز می کنند.
علائم کم خونی فقر آهن شامل رنگ پریدگی، خستگی، مشکل تنفسی در حین ورزش، خشکی پوست و مو، سردرد و ناخن های قاشقی شکل است.
سطوح پایین ویتامین C ممکن است با کاهش جذب آهن از غذاهای گیاهی و تأثیر منفی بر متابولیسم آهن به کم خونی فقر آهن کمک کند.
علائم کمبود ویتامین سی همچنین خطر خونریزی بیش از حد را افزایش می دهد که می تواند منجر به خونی شود.
اگر کم خونی ناشی از فقر آهن برای مدت طولانی بدون هیچ دلیل واضحی ادامه یابد، ممکن است عاقلانه باشد که سطح ویتامین C خود را بررسی کنید.
13. خستگی و بد خلقی
دو مورد از اولین علائم کمبود ویتامین سی، خستگی و خلق و خوی ضعیف است.
این علائم حتی می توانند حتی قبل از ایجاد کمبود کامل ظاهر شوند .
در حالی که خستگی و تحریک پذیری ممکن است برخی از اولین علائم ظاهر شوند، معمولاً پس از چند روز مصرف کافی یا ظرف 24 ساعت پس از مصرف مکمل با دوز بالا برطرف می شوند .
14. افزایش وزن بدون دلیل
ویتامین C ممکن است با تنظیم آزادسازی چربی از سلولهای چربی، کاهش هورمونهای استرس و کاهش التهاب به محافظت در برابر چاقی کمک کند .
تحقیقات ارتباط ثابتی بین مصرف کم ویتامین C و چربی اضافی بدن پیدا کرده است، اما مشخص نیست که آیا این یک رابطه علت و معلولی است یا خیر.
جالب توجه است، سطوح پایین ویتامین C خون با مقادیر بالاتر چربی شکم، حتی در افراد با وزن طبیعی مرتبط است.
در حالی که چربی اضافی بدن به تنهایی برای نشان دادن علائم کمبود ویتامین سی کافی نیست، و بهتر است این عامل پس از رد سایر عوامل بررسی شود.
15. التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو
ویتامین C یکی از مهم ترین آنتی اکسیدان های محلول در آب بدن است. با خنثی کردن رادیکال های آزاد که می توانند باعث استرس اکسیداتیو و التهاب در بدن شوند، از آسیب سلولی جلوگیری می کند.
استرس اکسیداتیو و التهاب با بسیاری از بیماریهای مزمن، از جمله بیماری قلبی و دیابت مرتبط است، بنابراین کاهش سطوح احتمالاً مفید است.
مهترین منابع ویتامین سی برای بدن
برخی از بهترین منابع غذایی ویتامین C
گیلاس
انگور فرنگی سیاه
فلفل قرمز شیرین
کیوی
لیمو
نارنجی
توت فرنگی
پاپایا
کلم بروکلی
جعفری
ویتامین C هنگامی که در معرض گرما قرار می گیرد به سرعت تجزیه می شود، بنابراین میوه ها و سبزیجات خام منابع بهتری نسبت به پخته هستند.