اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) یک وضعیت سلامت روان است که در آن افکار ناخواسته و به صورت مکرر در شما وجود دارد که باعث می شود، رفتارهای تکراری انجام دهید. هرکسی در مقطعی دچار وسواس و اجبار می شود. به عنوان مثال، گاهی اوقات اجاق گاز یا قفل ها را چند بار چک میکنید. اما وسواس فکری شدیدتر است.درمان وسواس فکری معمولاً شامل مشاوره با متخصص روان درمانگر و دارو است. در این مقاله قصد داریم به بررسی علائم این نوع وسواس و روش های درمان آن بپردازیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
اختلال وسواس فکری چیست؟
اختلال وسواس اجباری (OCD) وضعیتی است که در آن افکار و احساسات ناخواسته مکرر (وسواس) دارید که باعث می شود رفتارهای تکراری (اجبار) انجام دهید. رفتارهای تکراری می تواند به طور قابل توجهی در تعاملات اجتماعی و انجام وظایف روزانه اختلال ایجاد کند.
OCD معمولاً یک بیماری مادام العمر (مزمن) است، اما علائم می توانند به مرور زمان ظاهر شوند و از بین بروند.
ممکن است ساعاتی از روز فرد را به خود اختصاص دهد. در مسیر زندگی و فعالیت های عادی قرار می گیرد. وسواس در OCD ناخواسته است و افراد مبتلا به OCD از انجام رفتارهای اجباری لذت نمی برند.
بیشتر بدانید: خواص پوست موز برای پوست
علائم وسواس فکری
وسواس فکری در فعالیت های عادی اختلال ایجاد می کند. به عنوان مثال، علائم اغلب شما را از رسیدن به موقع سر کار باز می دارد. یا ممکن است برای آماده شدن برای رختخواب مدت زمانی را صرف کنید. در وسواس فکری، افکار ناخواسته، مزاحم یا تصاویر ذهنی هستند که باعث اضطراب شدید می شوند. افراد مبتلا به این بیماری نمی توانند این افکار را کنترل کنند. اکثر افراد مبتلا به وسواس فکری متوجه می شوند که این افکار غیرمنطقی است.
همچنین ممکن است بدانید که این علائم مشکل ساز هستند، اما نمی توانید آنها را متوقف کنید. علائم ممکن است بیایند و از بین بروند، با گذشت زمان کاهش یابند یا با گذشت زمان بدتر شوند.
مثال هایی از وسواس فکری
- ترس از تماس با مواد آلوده مانند میکروب ها یا خاک.
- ترس از آسیب رساندن به خود یا شخص دیگری به دلیل اینکه به اندازه کافی مراقب نیستید یا قرار است بر اساس یک انگیزه خشونت آمیز عمل کنید.
- افکار ناخواسته یا تصاویر ذهنی مرتبط با رابطه جنسی.
- ترس از اشتباه کردن
- توجه بیش از حد به دیگران
- احساس شک یا انزجار.
- نگرانی بیش از حد در مورد گرایش جنسی یا هویت جنسی خود.
- نیاز به نظم، آراستگی، تقارن یا کمال.
- نیاز به اطمینان دائمی
افراد مبتلا به این نوع وسواس نمی خواهند این رفتارهای اجباری را انجام دهند و از آنها لذت نمی برند. اما احساس می کنند که باید آنها را اجرا کنند وگرنه اضطرابشان بدتر می شود.
درمان وسواس فکری
اختلال وسواس فکری قابل درمان است. درمان توصیه شده بستگی به تأثیر بیماری و شدت آن بر زندگی شما دارد. درمان ها عبارتند از:
1-مشاوره
معمولاً نوعی درمان است که به شما کمک می کند با ترس ها و افکار وسواسی خود روبرو شوید بدون اینکه آنها را با اجبار درست کنید.
2-دارو
معمولاً نوعی داروهای ضد افسردگی برای این بیماری تجویز می شود که می تواند با تغییر تعادل مواد شیمیایی در مغز شما کمک کند معمولاً برای درمان وسواس فکری داروهای نسبتاً خفیف و برای یک دوره درمانی کوتاه تجویز می شود. اگر بیمار مبتلا به وسواس فکری شدیدتر باشد، ممکن است به دوره طولانیتری از درمان ترکیبی و دارو نیاز داشته باشید.
این درمانها میتوانند بسیار مؤثر باشند، اما مهم است که بدانید ممکن است چندین ماه طول بکشد تا تاثیرات آن در بیمار قابل مشاهده باشد.
چندین راهکار موثر برای درمان وسواس فکری
برای درمان وسواس فکری، مواجهه و پیشگیری از پاسخ به اجبارهای که شما را وادار به تکرار یک عمل می کند، یکی از درمان های موثر است. افرادی که وسواس فکری دارند در موقعیتهایی قرار میگیرند که به تدریج در معرض وسواسهای خود قرار میگیرند و از آنها خواسته میشود اجبارهایی را که معمولاً اضطراب و پریشانی آنها را کاهش میدهد، انجام ندهند.
اولین قدم این است که شما تمام وسواس ها و اجبارهای خود را توصیف کنید و آن ها را روی یک کاغذ بنویسید. سپس شما و درمانگر آنها را در فهرستی ترتیب میدهید، و آنها را از چیزهایی که خیلی شما را آزار نمیدهند به چیزهایی که ترسناکترین هستند، مرتب می کنید.
در مرحله بعد، درمانگر از شما میخواهد که با ترس از چیزی که در لیست شما قرار دارد، با سادهترین مورد شروع کنید. فرض کنید ترس وسواسی از میکروبها در مکانهای عمومی دارید، و این ترس بسیار کمتر از سایر ترس های شماست.
درمانگر شما وظیفه ای را برای شما طراحی می کند که شما را در معرض آن ترس قرار می دهد. وظیفه شما ممکن است این باشد که یک دستگیره در عمومی را لمس کنید. در اینجا قسمت پیشگیری از پاسخ وارد می شود.
اگر پاسخ معمول شما شستن دست ها بلافاصله پس از لمس دستگیره در است، درمانگر از شما می خواهد قبل از شستن دست ها صبر کنید. با تکرار این کار، درمانگر از شما میخواهد قبل از شستن دستهایتان بیشتر و بیشتر صبر کنید. با گذشت زمان، این قرار گرفتن تدریجی و پاسخ تاخیری به شما کمک می کند تا بدون شستن دست ها، ترس خود را از میکروب ها در مکان های عمومی کنترل کنید.
ممکن است عجیب به نظر برسد، اما این روش جدید برای مقابله مستقیم با ترسهای شما منجر به ترس کمتر در مورد میکروبها میشود. مغز شما یاد می گیرد که وقتی از انجام کارهای اجباری دست بردارید، هیچ اتفاق بدی نمی افتد.
هنگامی که درمانگر در یک دوره زمانی به شما در مواجهه با قرار گرفتن در معرض آن کمک می کند، اضطراب شما کاهش می یابد. و کم کم می توانید با تمام عادات غلط خود مقابله کنید. این مورد یکی از کاربردترین مثال ها برای مقابله و درمان وسواس فکری است.